Esperanto : La PFAS-katastrofo en Italio kaj ĝiaj tutmondaj sekvoj

Ĉefaj punktoj :

1. Poluado en Veneto

– Veneto (Venecio, Verona) suferas unu el la plej grandaj PFAS-poluaĵoj en la mondo.

– La kialo estas la kemia uzino Miteni (1960–2018), kiu verŝis PFAS-en akvofonto Almisano , tuŝante 350 000 homojn .

– En 2013, analizoj montris nivelojn 1 000-foje super sekura limo .

2. Sanefikoj

– Loĝantoj en la “ruga zono” havis 8 fojojn pli da PFAS en sango .

– Studo (2022) trovis PFOA-nivelojn 20-foje pli altajn , ligitajn al pli da mortoj (kancero, kormalsanoj).

– Reproduktaj riskoj : PFAS transiras de patrino al feto, eble damaĝante fekundeco.

3. Psikologiaj sekvoj

– Kronika streĉo, angoro kaj kulto ĉe gepatroj.

– Malsame al natura katastrofo, la PFAS-krizo ne havas finon .

4. Tutmonda problemo

– Aliaj afektitaj zonoj : Belgio, Nederlando, Usono, Aŭstralio, Ĉinio.

– EU-iniciatoj :

– HBM4EU (2016–2022) : Kontrolo de PFAS.

– PARC (2022–2027) : Taksado de kemiaj riskoj.

5. Medicinaj kaj politikaj defioj

– Kuracistoj devus konsideri PFAS-eksponon en kelkaj diagnozoj.

– Pli striktaj reguloj necesas .

Ĉefa mesaĝo :

La kazo de Veneto montras la longdaŭran damaĝon de PFAS . Malgraŭ klopodoj, tiuj kemiaĵoj restas, postulante pli fortan reguladon kaj subtenon por viktimoj.